Gdy osoba jest nieprzytomna i nie oddycha, należy bezwzględnie rozpocząć masaż serca, nawet jeśli nie jest się przeszkolonym. Ale jak to zrobić? W jakim tempie? Jak prawidłowo ułożyć ręce? Odpowiedzi od eksperta w dziedzinie pierwszej pomocy.
Choroba niedokrwienna serca: co to właściwie jest?
Choroba niedokrwienna serca to problem związany z sercem, a dokładniej z tętnicami wieńcowymi. Te tętnice, które tworzą „koronę” wokół serca, są trzy w liczbie. Obok prawej tętnicy wieńcowej znajduje się wspólny pień lewej tętnicy wieńcowej, który dzieli się na dwie gałęzie: tętnicę międzykomorową przednią i tętnicę okalającą.
Tętnice wieńcowe mają tę szczególną właściwość, że wypełniają się krwią, gdy serce się rozkurcza, podczas gdy inne tętnice ciała wypełniają się, gdy serce się kurczy. Tętnice wieńcowe są dość cienkie, mierząc (średnio) tylko 3 mm średnicy.
Istnieją dwa rodzaje choroby niedokrwiennej serca.
- Przewlekła dławica piersiowa odpowiada postępującemu zatkaniu tętnicy wieńcowej. Gdy zwężenie tej tętnicy przekroczy 70% jej całkowitej średnicy, pojawiają się objawy.
- Niestabilna dławica piersiowa odpowiada pękaniu blaszki cholesterolowej, co prowadzi do zagrożenia powstania skrzepu w danej tętnicy wieńcowej. Istnieją 3 rodzaje niestabilnej dławicy piersiowej: niestabilna dławica piersiowa de novo (objawy występują od mniej niż miesiąca), niestabilna dławica piersiowa crescendo (objawy stają się coraz bardziej intensywne w krótkim okresie czasu) oraz niestabilna dławica piersiowa spoczynkowa (objawy występują poza aktywnością fizyczną).
W przypadku choroby niedokrwiennej serca, tętnica może być mniej lub bardziej zablokowany: blokada może wahać się od niewielkiej grubości do całkowitego zablokowania.
Choroba niedokrwienna serca: jakie są objawy, które należy rozpoznać?
Objawem numer jeden choroby niedokrwiennej serca jest ból w klatce piersiowej. Te bóle mogą wystąpić tylko podczas wysiłku (podczas wchodzenia po schodach, chodzenia, noszenia ciężkich rzeczy, itp.) w przypadku przewlekłej dusznicy bolesnej, lub nawet w spoczynku (gdy nie robimy nic szczególnego) w przypadku niestabilnej dławicy piersiowej. W tym drugim przypadku ból ma tendencję do nasilania się w miarę upływu czasu, przy coraz mniejszym wysiłku. Duszność może pojawić się również podczas ćwiczeń.
Choroba niedokrwienna serca: jakie są czynniki ryzyka?
Choroba niedokrwienna serca występuje najczęściej u mężczyzn po 50. roku życia, a u kobiet po 60. roku życia. Do najważniejszych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego należą: cukrzyca, wysokie ciśnienie krwi, cholesterol, palenie tytoniu, otyłość i nadwaga, siedzący tryb życia oraz stres.
Choroba niedokrwienna serca: jak się ją rozpoznaje i jakie są sposoby leczenia?
Przewlekłą dusznicę bolesną rozpoznaje się za pomocą badań obrazowych (echografia obciążeniowa, rezonans magnetyczny i/lub scyntygrafia mięśnia sercowego) oraz badań anatomicznych (tomografia komputerowa naczyń wieńcowych lub koronarografia).
Testy niedokrwienne (przeprowadzane w przypadku przewlekłej dławicy piersiowej) są przeciwwskazane, ponieważ grożą destabilizacją sytuacji. Jeśli to możliwe, zostanie zaproponowany koroskop; jeśli nie, zostanie wykonany elektrokardiogram spoczynkowy i/lub badanie krwi (w celu identyfikacji markerów chorób serca). Jeśli istnieje silne podejrzenie, należy bardzo szybko wykonać koronarografię.
Przewlekła dławica piersiowa wymaga leczenia beta-blokerami (aby zapobiec arytmii serca), aspiryną (aby zapobiec tworzeniu się zakrzepów w tętnicach wieńcowych) i statynami (aby zapobiec pękaniu blaszek miażdżycowych).
Niestabilna dławica piersiowa jest również leczona lekami przeciwzakrzepowymi, aby zapobiec zawałowi serca. W drugim etapie (w przypadku niestabilnej dławicy piersiowej i gdy istnieje silne podejrzenie) leczenie farmakologiczne i koronarografia są przeprowadzane bardzo szybko. Angiografia wieńcowa jest badaniem ratunkowym: pozwala ocenić sytuację. W takim przypadku wskazane może być wszczepienie stentu.