W kontekście poszukiwań formuł na długie, spełnione życie, warto przyjrzeć się dwóm popularnym japońskim trendom: „ikigai” i „wabi-sabi”. Pierwszy tyczy się motywacji do życia, drugi skupia się na tworzeniu otoczenia, które jest zarówno estetycznie przyjemne, jak i funkcjonalne. Zwolennicy tych filozofii są przekonani, że ich właściwe zastosowanie może doprowadzić do znacznego przedłużenia życia.
Japońska koncepcja „ikigai”, dosłownie oznaczająca „wartościowe życie”, jest głęboko zakorzeniona w kulturze kraju kwitnącej wiśni. Koncepcję tę rozpowszechniła m.in. Mieko Kamiya, znana japońska psychiatra. Filozofia ikigai zakłada, że prawdziwą motywację do życia buduje się nie na podstawie zewnętrznych wymagań, ale na podstawie tego, co dla danej osoby stanowi największą wartość. Definicja ikigai bywa różnie interpretowana, jednak najczęściej spotykane jest sformułowanie „to, co sprawia, że chcesz wstać z łóżka”.
Zrozumienie ikigai ułatwia analiza jego składników. Najczęściej wyróżnia się cztery główne elementy, które decydują o tym, czy dana osoba odnalazła swoje ikigai. Są to: umiejętności, pasje, potrzeby otoczenia i możliwość zarabiania na życie. Połączenie tych czterech składników tworzy silną motywację do codziennego działania. Niektóre teorie sugerują, że to właśnie filozofia ikigai leży u podstaw długowieczności japońskich seniorów. Warto tutaj przypomnieć, że Okinawa, wyspa należąca do Japonii, jest jednym z tzw. „niebieskich stref”, gdzie żyje najwięcej ludzi, którzy dożyli 100 lat.
W praktyce ikigai można zastosować poprzez wprowadzenie do swojego życia ośmiu kluczowych zasad. Dotyczą one zarówno zdrowia i diety, jak i relacji społecznych oraz postawy wobec życia. Ich przestrzeganie ma wpływ na długowieczność. Zasady obejmują m.in. aktywność fizyczną, spokojne reagowanie na przeciwności losu, umiar w jedzeniu – co jest kluczowym elementem diety stulatków z Okinawy – utrzymywanie kontaktów z bliskimi, bycie w zgodzie z naturą oraz praktykowanie wdzięczności. Ważnym elementem jest też podążanie za swoją misją życiową lub powołaniem.